Cần cơ chế linh hoạt cho cấp xã sau sáp nhập
Một tháng sau khi triển khai chính quyền hai cấp, bộ máy tại 126 xã, phường Hà Nội vận hành ổn định nhưng còn nhiều vướng mắc, cần tăng tập huấn, bố trí nhân sự phù hợp để phát huy hiệu quả lâu dài.
Sau một tháng triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp tại 126 xã, phường ở Hà Nội, bộ máy bước đầu vận hành ổn định, không để gián đoạn trong phục vụ Nhân dân. Tuy vậy, thực tiễn cũng bộc lộ nhiều khó khăn, đòi hỏi các cấp, ngành sớm có giải pháp tháo gỡ để mô hình phát huy hiệu quả lâu dài, thực chất và bền vững.
Để tiếp tục vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp hiệu quả, nhiều xã, phường cũng kiến nghị về việc tăng cường công tác tập huấn, bồi dưỡng, hướng dẫn chuyên môn, nghiệp vụ cho cơ sở, đáp ứng được yêu cầu khi đảm nhận các nhiệm vụ phức tạp trước đây thuộc cấp huyện. Đặc biệt, việc bố trí cán bộ, nhất là cán bộ đúng chuyên môn, cần được thực hiện trên cơ sở điều kiện cụ thể của từng địa phương, thay vì “mặc một chiếc áo chung”.
Tại bộ phận một cửa xã Đông Anh, suốt một tháng qua, chị Nguyễn Thị Bích Nguyệt, chuyên viên phục vụ hành chính công, cùng 8 đồng nghiệp thường xuyên làm việc đến khoảng 19h30, thậm chí muộn hơn, để kịp thời giải quyết khối lượng công việc lớn, với trung bình 300–350 hồ sơ mỗi ngày, có ngày lên tới 400 hồ sơ. Thậm chí phải làm việc cả cuối tuần để đảm bảo trả kết quả đúng hẹn cho người dân.
Chị Nguyệt chia sẻ: “Từ khi hoạt động tiếp công dân đến nay, buổi sáng chúng tôi thường làm việc liên tục đến tận 12 giờ trưa; buổi chiều kéo dài đến 5 rưỡi, 6 giờ, nhiều hôm phải làm đến 7 rưỡi, 8 giờ tối. Có ngày thứ Bảy, Chủ nhật cũng phải đi làm để không chậm trễ việc của người dân”.
Từ khi vận hành theo mô hình hai cấp, khối lượng thủ tục hành chính phân cấp về cấp xã tăng đột biến, gây áp lực lớn cho bộ phận tiếp nhận và trả kết quả. Theo quy định, bộ phận một cửa chỉ được bố trí 5 cán bộ làm việc, nhưng thực tế, xã đã phải huy động tới 9 người để xử lý hồ sơ – tuy vậy vẫn không tránh khỏi tình trạng quá tải. Đông Anh cũng đề xuất cần sớm hoàn thiện phần mềm giải quyết thủ tục hành chính trực tuyến, bởi hiện hệ thống vẫn còn nhiều lỗi kỹ thuật, gây khó khăn trong tiếp nhận và xử lý hồ sơ điện tử cho người dân.
Bà Nguyễn Thị Nhỏ, Phó Chánh Văn phòng UBND xã Đông Anh, cho biết: “Do đang trong giai đoạn đầu triển khai nên phần mềm còn gặp nhiều lỗi kỹ thuật. Chính vì vậy, chúng tôi rất mong hệ thống được sớm hoàn thiện để tạo thuận lợi trong xử lý hồ sơ cho người dân”.
Ông Nguyễn Công Phước, Phó Chủ tịch UBND xã Đông Anh, chia sẻ: “Liên quan đến đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức phục vụ công tác chuyên môn, chúng tôi rất mong Thành phố và Trung ương sớm có giải pháp tạo điều kiện để cấp xã được thi tuyển, xét tuyển linh hoạt. Qua đó, thu hút những người có năng lực về công tác, tăng cường chất lượng nguồn nhân lực cho mạng lưới chuyên môn trên địa bàn”.
Hiện 126 xã, phường của Hà Nội vẫn giữ nguyên số lượng cán bộ công chức, với các vị trí chủ chốt được điều động dựa trên nguyện vọng. Tuy nhiên, vẫn còn sự thiếu hụt về cán bộ chuyên môn. Như tại xã Ba Vì hiện có hơn 70 cán bộ, công chức, nhưng chỉ khoảng 20 người được điều chuyển từ cấp huyện. Xã gặp không ít khó khăn do thiếu cán bộ chuyên trách về đô thị, quản lý dự án hay tài chính.
Ông Lê Văn Quân, Bí thư Đảng ủy xã Ba Vì, Hà Nội cho biết: “Hiện xã Ba Vì không có cán bộ tài chính từ cấp huyện về, mà chủ yếu là cán bộ tài chính xã đảm nhiệm, nên gặp nhiều khó khăn trong triển khai các nhiệm vụ chuyên môn. Các thủ tục liên quan đến tài chính rất phức tạp, đòi hỏi chuyên môn sâu. Bên cạnh đó, việc giải quyết các thủ tục về đầu tư, xác định tính pháp lý của dự án cũng là thách thức lớn đối với địa phương.”
Để giảm áp lực cho chính quyền cấp xã, đặc biệt là những địa phương đang thiếu nhân lực đúng chuyên môn, hiện Sở Nội vụ Hà Nội đang tổng hợp, tham mưu cho UBND Thành phố và xin hướng dẫn từ Trung ương nhằm tháo gỡ khó khăn.
Ông Nguyễn Chí Đoàn, Phó Giám đốc Sở Nội vụ Hà Nội, cho biết: “Một là xác định những yêu cầu về tổ chức bộ máy, về bố trí đội ngũ của từng địa phương, xã, phường để từ đó có đề xuất. Và chúng tôi sẽ tham mưu UBND Thành phố xây dựng các tiêu chí cụ thể về diện tích, dân số, số thủ tục hành chính, quy mô kinh tế xã hội, số lượng dự án,… để từ đó xác định số biên chế phù hợp cho từng xã, phường”.
Một tháng đầu tiên triển khai mô hình chính quyền hai cấp đã cho thấy những tín hiệu tích cực từ bộ máy được kiện toàn, vận hành cơ bản thông suốt, người dân được hỗ trợ kịp thời, hiệu quả. Tuy nhiên, mô hình mới cũng đặt ra yêu cầu cấp thiết về hoàn thiện thể chế, đầu tư hạ tầng công nghệ và hỗ trợ nhân lực – đặc biệt tại những địa bàn có tốc độ đô thị hóa cao như Đông Anh, hay vùng núi còn khó khăn như Ba Vì. Việc kịp thời tháo gỡ những vướng mắc thực tiễn chính là điều kiện tiên quyết để mô hình chính quyền hai cấp tại Hà Nội phát triển hiệu quả, thực chất và bền vững.