Đặc phái viên của Trump gặp Putin: Nhiều khói, ít lửa
Đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff và Jared Kushner, con rể Tổng thống Donald Trump, đã tới Moscow hôm 2/12 để gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin nhằm trao đổi về các biện pháp chấm dứt chiến sự tại Ukraine.
Sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump đưa ra đề xuất 28 điểm nội dung về chấm dứt cuộc chiến ở Ukraine, phía Mỹ và Ukraine đã tiến hành thương thảo song phương về đề xuất này. Kết quả của vòng thương thảo ấy được hai đặc phái viên của ông Trump là ông Steve Witkoff và người con rể Jared Kuschner mang sang Nga đàm phán với Tổng thống Nga Vladimir Putin. Cuộc đàm phán kéo dài 5 giờ và được phía Nga đánh giá là tích cực, xây dựng và thực chất. Tuy nhiên, phía Nga lại khẳng định hoà bình cho Ukraine chưa xích lại được gần hơn cho dù không bị đẩy đi xa hơn. Vòng thương thảo với Mỹ cũng được phía Ukraine đánh giá tích cực nhưng đi cùng với sự xác thực là còn nhiều việc phải làm và nhiều vấn đề cần phải tiếp tục giải quyết.
Qua đó có thể thấy, nhìn nhận của Nga và Ukraine về diễn tiến tiếp theo đề xuất trên của ông Trump có phần tương đồng. Đều vừa xác nhận có chuyển biến vừa khẳng định vẫn còn nhiều bế tắc. Đều vừa đánh giá cao nỗ lực ngoại giao của ông Trump vừa kiên định những yêu cầu, đòi hỏi cốt lõi vốn lâu nay được coi là những điều kiện tiên quyết của từng bên. Hai bên đều mập mờ về những điểm nội dung nhất trí được với nhau, vừa giữ kín những điểm nội dung chưa thể đạt được sự đồng thuận quan điểm.
Cả Nga và Ukraine đều chủ ý vừa tranh thủ cá nhân ông Trump, vừa không để bị coi là thiếu thiện chí hoà bình và gây cản trở tiến trình hướng tới giải pháp chính trị hoà bình cho cuộc chiến ở Ukraine. Sách lược của Nga và Ukraine rất giống nhau, đều tỏ ra sốt sắng thương thảo với Mỹ, đều quả quyết thiện chí hoà đàm với nhau, đều khơi dậy lạc quan sau mỗi vòng đàm phán với Mỹ và đều chưa sẵn sàng đi vào nhượng bộ thực chất.
Không có những nhượng bộ thực chất này, mọi ý tưởng hay đề xuất giải pháp của ông Trump, kể cả đề xuất bao gồm 28 điểm nội dung trên lẫn đề xuất được sửa đổi thành 19 điểm nội dung vẫn chỉ là những tờ giấy trên bàn đàm phán. Phía sau sự sôi động và náo nhiệt của chuỗi hoạt động ngoại giao liên quan trong thời gian hai tuần qua là sự trì trệ tiến triển trong thực chất, giống như khói toả ra thì rất nhiều trong khi lửa thì lại chỉ có rất ít, nếu như không muốn nói là hoàn toàn chưa bùng bén.
Tình thế trở nên ngày càng thêm khó khăn cho Ukraine khi quân đội Nga vẫn rảo bước trên chiến trường và ông Trump chỉ có thể gò ép Ukraine như gò ép Israel và Hamas ở Dải Gaza chứ không thể như vậy đối với Nga, phải chấp nhận vai trò dẫn dắt của Nga. Bi kịch hiện tại đối với Ukraine là ông Trump chủ định gạt hẳn EU và Nato ra khỏi tiến trình tìm kiếm giải pháp chính trị hoà bình, không còn coi Mỹ là đồng minh của Ukraine mà chỉ là bên trung gian hoà giải giữa Nga và Ukraine, đã thế lại còn đúng vào khi EU, Nato và các đồng minh khác của Ukraine chưa đủ khả năng để thay thế Mỹ trong việc giúp Ukraine thắng Nga hoặc chí ít thì cũng không bị thua Nga.
