ĐÀI PHÁT THANH
& TRUYỀN HÌNH HÀ NỘI

Hà Nội đang đứng trước một thời điểm mang tính bản lề, khi những quyết tâm về phát triển đô thị được đặt vào guồng triển khai thực tế. Tại cuộc họp ngày 15/11, Thủ tướng yêu cầu Thành phố khởi công đồng thời hai dự án lớn: trục đại lộ cảnh quan sông Hồng và khu đô thị thể thao Olympic vào ngày 19/12. Đây không chỉ là mốc thời gian đơn thuần mà còn là phép thử cho năng lực chuẩn bị, tổ chức và sự chủ động của Hà Nội trong việc biến chủ trương thành hành động.

Ở dự án khu đô thị thể thao Olympic, việc Hà Nội phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch hai phân khu C và D với hơn 8.200 ha, hoàn tất nhiệm vụ quy hoạch cho toàn bộ hơn 16.100 ha, thể hiện cách làm đi trước một bước. Thành phố đặt yêu cầu lập đồ án không quá 9 tháng, với thời hạn đến năm 2045 và tầm nhìn 2065. Đây là một cách khóa chặt tiến độ, tránh tình trạng quy hoạch kéo dài. Nếu triển khai đúng lộ trình, khu đô thị này có thể trở thành cực tăng trưởng mới ở phía Tây - Tây Nam Thủ đô, tương tự cách Seoul phát triển khu Songpa và Jamsil sau Thế vận hội 1988. Một khu liên hợp thể thao hiện đại đã kéo theo hạ tầng, dịch vụ, kinh tế, biến vùng ven khi ấy thành trung tâm phát triển hàng đầu. Điều này cho thấy mô hình đô thị thể thao không chỉ mang tính biểu tượng mà có khả năng định hình cấu trúc đô thị trong nhiều thập kỷ.

Với trục đại lộ cảnh quan sông Hồng, Hà Nội đã cơ bản hoàn thiện định hướng quy hoạch với hơn 3.000 ha công viên, không gian sinh thái trải dọc 40 km sông qua 16 phường xã. Tổ công tác riêng đã được lập để rà soát hiện trạng, chuẩn bị giải phóng mặt bằng và làm việc với các nhà đầu tư lớn. Đây là bước đi quan trọng, bởi các thành phố thành công trên thế giới đều biến bờ sông thành “mặt tiền đô thị”. Singapore là ví dụ điển hình: dự án cải tạo sông Singapore kéo dài nhiều năm đã biến khu vực xuống cấp thành trung tâm văn hóa - du lịch - dịch vụ, nâng giá trị kinh tế và chất lượng sống lên một tầm mới. Hà Nội, nếu thực hiện bài bản, hoàn toàn có thể tạo ra cú xoay trục phát triển tương tự.

Tác động dài hạn của hai dự án trên không chỉ nằm ở mở rộng đô thị, mà ở việc tái thiết cách người dân sống trong không gian thành phố. Hơn 3.000 ha công viên ven sông và các khu thể thao - dịch vụ sẽ cải thiện mạnh mẽ mật độ xanh, tạo ra các không gian mở, đường dạo, hệ thống tiện ích cộng đồng mà Hà Nội đang thiếu. Khi hạ tầng được kéo theo, các cụm dịch vụ, du lịch, thương mại mới cũng sẽ hình thành, tạo thêm cơ hội việc làm và động lực tăng trưởng. Về lâu dài, cách làm có kế hoạch sẽ giúp Hà Nội thoát khỏi xu hướng giãn nở tự phát, tiến tới mô hình đô thị hiện đại và bền vững hơn.

Tất nhiên, con đường phía trước không dễ dàng. Giải phóng mặt bằng quy mô lớn, tái định cư hàng nghìn hộ dân, cùng bài toán vốn đầu tư rất lớn là những thách thức đòi hỏi sự kiên trì và cơ chế rõ ràng. Nhưng điều đáng ghi nhận là Hà Nội đã xác định rõ “làm gì - làm khi nào - làm bằng cơ chế nào”, thay vì chỉ dừng ở mong muốn.

Và để những dự án này được thực hiện trọn vẹn, sự đồng thuận và ủng hộ của người dân như chúng ta sẽ đóng vai trò then chốt. Nhiều đô thị trên thế giới chỉ thành công khi cộng đồng sẵn sàng chia sẻ khó khăn trước mắt. Đó có thể là từ việc nhường đất, chấp nhận điều chỉnh sinh hoạt, cho tới đồng hành cùng chính quyền trong quá trình tái định cư và xây dựng hạ tầng mới. Khi người dân hiểu rằng những thay đổi hôm nay có thể tạo ra môi trường sống tốt hơn cho chính mình và thế hệ mai sau, sự ủng hộ ấy trở thành lực đẩy mạnh mẽ nhất.

Ngày 19/12 tới đây sẽ là cột mốc đầu tiên để kiểm chứng tinh thần hành động của Hà Nội. Nếu hai dự án này chuyển động đúng hạn, đó sẽ là tín hiệu cho thấy thành phố đang bước vào giai đoạn phát triển mới: nơi sông Hồng trở thành trục sinh thái - văn hóa - kinh tế trung tâm. Đó cũng là nơi đô thị mở rộng theo hướng hiện đại, thông minh và xanh hơn và còn là nơi chất lượng sống của người dân được đặt ở vị trí trung tâm trong mọi quyết sách. Từ những chuyển động đầu tiên ấy, chúng ta có quyền tin rằng Hà Nội đang thực sự bắt đầu viết tiếp một tương lai đáng sống hơn cho chính mình trong kỷ nguyên mới.