Giảm 42% số lượng quy hoạch trong Luật Quy hoạch (sửa đổi)
Theo cơ quan soạn thảo, hệ thống quy hoạch hiện được rà soát, thu gọn từ 78 xuống còn 45 loại, giảm 42% theo nguyên tắc “một việc chỉ giao một cơ quan chủ trì và chịu trách nhiệm chính”.
Theo chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, ngày 7/11, các đại biểu Quốc hội nghe Bộ trưởng Bộ Tài chính, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, trình bày Tờ trình về hai nội dung gồm: Dự án Luật Quy hoạch (sửa đổi) và điều chỉnh Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Dự án Luật Quy hoạch (sửa đổi) lần này được đánh giá là một trong những nội dung trọng tâm của kỳ họp, với mục tiêu sửa đổi toàn diện, khắc phục tình trạng chồng chéo, trùng lặp và thiếu thống nhất trong công tác lập quy hoạch, đồng thời đơn giản hóa quy trình, giảm ít nhất 30% thủ tục hành chính.
Giảm 42% số lượng quy hoạch, tăng phân cấp và kiểm soát quyền lực
Theo cơ quan soạn thảo, hệ thống quy hoạch hiện được rà soát, thu gọn từ 78 xuống còn 45 loại, giảm 42% theo nguyên tắc “một việc chỉ giao một cơ quan chủ trì và chịu trách nhiệm chính”. Dự thảo luật sửa đổi hướng tới việc tạo khung pháp lý thống nhất cho các loại quy hoạch phát triển, tăng cường phân cấp, phân quyền gắn với kiểm soát quyền lực chặt chẽ, thúc đẩy ứng dụng khoa học – công nghệ và chuyển đổi số trong quy trình lập và quản lý quy hoạch.
Dự thảo luật tập trung vào ba nhóm nội dung lớn: (1) Hoàn thiện hệ thống và mối quan hệ giữa các quy hoạch; (2) Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền; (3) Đơn giản hóa quy trình, thủ tục lập quy hoạch.
Hệ thống quy hoạch được xác định gồm 6 cấp: quốc gia, vùng, tỉnh, chi tiết ngành, quy hoạch đô thị – nông thôn và quy hoạch đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt. Nguyên tắc mới được đưa ra là: “Quy hoạch thấp hơn phải phù hợp với quy hoạch cao hơn” và “Quy hoạch ngành phải hài hòa với định hướng không gian vùng, tỉnh”.
Dự thảo luật cũng quy định rõ thẩm quyền tổ chức lập quy hoạch: Chính phủ tổ chức lập quy hoạch tổng thể quốc gia; Các Bộ lập quy hoạch không gian biển, sử dụng đất quốc gia, quy hoạch ngành; Bộ Tài chính lập quy hoạch vùng; UBND cấp tỉnh lập quy hoạch cấp tỉnh. Để bảo đảm chất lượng và tránh tùy tiện điều chỉnh, dự thảo luật bổ sung cơ chế giám sát, hậu kiểm, rà soát định kỳ, đồng thời nâng cao trách nhiệm giải trình của cơ quan được phân cấp.
Đơn giản hóa thủ tục, tăng linh hoạt và minh bạch
Dự thảo luật cho phép các quy hoạch được lập đồng thời, thay vì nối tiếp như hiện nay. Trong trường hợp đặc biệt, quy hoạch cấp dưới có thể phê duyệt trước để phục vụ dự án khẩn cấp hoặc nhiệm vụ cấp bách.
Một số quy định như “nhiệm vụ lập quy hoạch” hay “kế hoạch thực hiện quy hoạch” được bỏ, thay bằng “đề cương lập quy hoạch” và “chương trình hành động” – giúp giảm tầng nấc trung gian, tránh trùng lặp với kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội, đầu tư công, ngân sách, qua đó rút ngắn thời gian và giảm chi phí hành chính.
Bên cạnh đó, Chính phủ được giao quy định chi tiết về Hội đồng thẩm định, tăng tính linh hoạt trong tổ chức thực hiện. Dự thảo luật cũng bổ sung quy định về căn cứ điều chỉnh quy hoạch, tách bạch rõ giữa điều chỉnh thông thường và rút gọn để bảo đảm chặt chẽ khi thẩm quyền phê duyệt đã được phân cấp.
Dự thảo Luật Quy hoạch (sửa đổi) đồng thời hoàn thiện cơ chế công bố, cung cấp thông tin, dữ liệu quy hoạch, xây dựng và vận hành hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về quy hoạch, ứng dụng chuyển đổi số nhằm minh bạch hóa quá trình lập và thực hiện quy hoạch. Ngoài ra, quy định mới về đánh giá sự phù hợp của dự án đầu tư với quy hoạch được kỳ vọng sẽ tháo gỡ nhiều vướng mắc trong thẩm định dự án, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho địa phương và doanh nghiệp.
Sau khi nghe Tờ trình của Chính phủ và Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, các đại biểu Quốc hội sẽ thảo luận tại tổ về Dự án Luật Quy hoạch (sửa đổi). Cũng trong ngày làm việc hôm nay (7/11), Quốc hội sẽ cho ý kiến về việc điều chỉnh Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050, nhằm bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ giữa chiến lược phát triển và hệ thống quy hoạch quốc gia.
