ĐÀI PHÁT THANH
& TRUYỀN HÌNH HÀ NỘI

Cảnh sát tỉnh Bắc Gyeongsang, Hàn Quốc, ngày 18/10 cho biết đã bắt giữ một nam thanh niên ngoài 20 tuổi, được xác định là kẻ cầm đầu đường dây lừa đảo tuyển dụng lao động ra nước ngoài làm “việc nhẹ, lương cao”. Nghi phạm bị cáo buộc đã dụ dỗ sinh viên Park Min-ho (22 tuổi) rời Hàn Quốc sang Campuchia, nơi nạn nhân bị tra tấn đến chết hồi tháng 8 vừa qua. Vụ bắt giữ được xem là một phần trong nỗ lực của Seoul nhằm triệt phá các đường dây lừa đảo đưa người sang Campuchia làm việc.

Theo kết quả điều tra, nghi phạm đã cấu kết với một người đàn ông họ Hong, người bị bắt trước đó với cáo buộc mở tài khoản ngân hàng bất hợp pháp dưới tên nạn nhân Park Min-ho. Ngày 17/7, sinh viên Park rời Hàn Quốc sang Campuchia theo chỉ dẫn của nhóm tội phạm và được phát hiện đã tử vong ba tuần sau đó trong một chiếc ô tô gần núi Bokor, tỉnh Kampot. Giới chức Campuchia xác định nạn nhân chết do ngừng tim sau khi bị tra tấn.

Cảnh sát Hàn Quốc đang tiếp tục điều tra cách thức sinh viên Park bị đưa ra nước ngoài và truy tìm thêm các nghi phạm liên quan. Thi thể của nạn nhân hiện được lưu giữ tại một ngôi chùa ở Campuchia và dự kiến sẽ được khám nghiệm trong ngày 20–21/10 trước khi hỏa táng và hồi hương. Thủ tướng Campuchia Hun Manet đã bày tỏ tiếc thương trước vụ việc và cam kết tăng cường trấn áp tội phạm lừa đảo xuyên quốc gia.

Vụ án gây chấn động dư luận Hàn Quốc, đồng thời làm dấy lên lo ngại về tình trạng công dân bị dụ dỗ sang Campuchia làm việc cho các tổ chức lừa đảo trực tuyến, rồi bị giam giữ hoặc bạo hành. Ông Wi Sung-lac, Cố vấn An ninh quốc gia Hàn Quốc: “Theo các báo cáo, hiện có khoảng 200.000 người thuộc nhiều quốc tịch khác nhau đang làm việc trong các đường dây lừa đảo tại Campuchia, trong đó hơn 1.000 người được cho là công dân Hàn Quốc”.

Thực trạng này diễn ra trong bối cảnh thị trường lao động Hàn Quốc cạnh tranh khốc liệt, đặc biệt với giới trẻ thiếu kinh nghiệm. Nhiều người vì áp lực tìm việc ổn định đã rơi vào bẫy “việc nhẹ, lương cao” được quảng cáo trên Telegram, mạng xã hội và các trang tuyển dụng sinh viên, với mức lương hứa hẹn từ 10–20 triệu won/tháng (tương đương hàng nghìn USD), kèm vé máy bay và chỗ ở miễn phí.

Ông Ok Hae Shil, Phó Chủ tịch Hiệp hội người Hàn Quốc tại Campuchia, cho hay: “Thật đau lòng nếu coi đây chỉ là vấn đề cá nhân. Nếu ở Hàn Quốc có đủ cơ hội việc làm để người trẻ có thể sống bằng sức lao động của mình, họ sẽ không chọn con đường này. Nhưng nền giáo dục Hàn Quốc lâu nay vẫn đặt nặng suy nghĩ rằng chỉ khi làm việc ở các tập đoàn lớn hay doanh nghiệp Nhà nước mới được xem là thành công”.

Theo tờ Korea Times, các nạn nhân khi đến nơi sẽ bị tịch thu hộ chiếu, bị nhốt trong các “xưởng lừa đảo”, nơi họ bị cưỡng ép làm việc 12–16 giờ mỗi ngày trong điều kiện tồi tệ. Theo Tổ chức Ân xá Quốc tế, những người không đạt chỉ tiêu thường bị đánh đập, thậm chí tra tấn bằng dùi điện.

Đáng chú ý, hãng tin Reuters dẫn nguồn chính phủ Hàn Quốc thừa nhận rằng không ít công dân nước này ban đầu là nạn nhân, nhưng sau đó lại trở thành mắt xích trong hệ thống tội phạm. Điều này khiến việc xác định ai là nạn nhân thực sự và ai là người tham gia tội phạm trở nên hết sức phức tạp. Trước làn sóng tội phạm này, Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae-myung đã chỉ đạo kích hoạt “hệ thống kiểm duyệt khẩn cấp” nhằm xóa bỏ các quảng cáo tuyển dụng lừa đảo dụ dỗ công dân ra nước ngoài. Bộ Giáo dục Hàn Quốc cũng đã ra công văn khẩn, yêu cầu các trường đại học quản lý chặt việc đi lại của sinh viên, khuyến cáo hạn chế đến Campuchia.

Trước đó, chính phủ Hàn Quốc đã tổ chức chuyến bay đặc biệt đưa 64 công dân bị giam giữ tại Campuchia về nước vì cáo buộc liên quan đến lừa đảo trực tuyến. Theo Cố vấn An ninh quốc gia Wi Sung-lac, phần lớn trong số này sẽ bị điều tra hình sự và một số đang nằm trong danh sách truy nã đỏ của Interpol.