Hội nghị thượng đỉnh về giải pháp hai nhà nước Israel, Palestine
Ngay trước khi Đại hội đồng LHQ khai mạc, một hội nghị thượng đỉnh thế giới do Pháp và Ả Rập Xê Út tài trợ dự kiến sẽ diễn ra với trọng tâm là khôi phục lại “giải pháp hai nhà nước”.
Hội nghị sẽ diễn ra tại trụ sở LHQ ở New York vào thứ Hai, nhằm khôi phục lộ trình giải pháp hai nhà nước vốn đang bế tắc. Hiện nay, nhà nước Palestine có nguy cơ "biến mất hoàn toàn" do chiến dịch quân sự của Israel ở Gaza và Bờ Tây bị chiếm đóng.
Pháp, Bỉ cùng nhiều quốc gia khác dự kiến chính thức công nhận Nhà nước Palestine. Trước đó, Anh, Canada, Australia và Bồ Đào Nha cũng đã tuyên bố công nhận, bất chấp sự phản đối mạnh mẽ từ Israel và Mỹ.
Bà Yvette Cooper, Bộ trưởng Ngoại giao Anh cho biết: “Đây là một bước đi lịch sử và mang tính đạo đức, nhằm duy trì hy vọng về giải pháp hai nhà nước vào thời điểm nguy cơ bị đe dọa thực sự bởi sự tàn phá ở Gaza, việc giam giữ con tin và mở rộng các khu định cư. Nếu không hành động ngay, mọi người sẽ quay lưng với giải pháp hai nhà nước - con đường duy nhất cho hòa bình và an ninh lâu dài”.
Các chuyên gia nhận định, làn sóng công nhận Palestine đang tạo áp lực lớn lên Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu.
Ông Victor J. Willi, Giám đốc điều hành Viện Trung Đông tại Thụy Sĩ cho hay: “Đây là hành động mang tính chính trị, kéo theo nhiều hệ quả pháp lý. Nếu Palestine được công nhận rộng rãi, họ có thể tiếp cận Tòa án Hình sự Quốc tế và kiện Israel. Tuy nhiên, công nhận không đồng nghĩa Palestine trở thành một quốc gia thực sự, vì hiện họ gần như không có chủ quyền tại Gaza và hạn chế ở Bờ Tây”.
Liên hợp quốc hy vọng, hội nghị này sẽ tiếp thêm động lực mới cho lộ trình hướng tới giải pháp hai nhà nước.
Hội nghị cũng dự kiến mở rộng Tuyên bố New York được Đại hội đồng thông qua hồi tháng Bảy, với nội dung kêu gọi các biện pháp cụ thể, có thời hạn, không thể đảo ngược; đồng thời lên án Hamas, yêu cầu nhóm này giải giáp, thả con tin và kêu gọi ngừng bắn để viện trợ nhân đạo vào Gaza.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron sẽ là nhân vật chính trong hội nghị, trong khi Thái tử Ả rập Xê út Mohammed bin Salman dự kiến tham gia trực tuyến.
Phản ứng trước sự đồng thuận toàn cầu ngày càng lớn về các cáo buộc diệt chủng ở Gaza và chiếm đóng Bờ Tây, Israel đã lên kế hoạch sáp nhập một phần Bờ Tây, nhằm chấm dứt triển vọng về Nhà nước Palestine trong tương lai. Tuy nhiên, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu vẫn cần sự hậu thuẫn từ Mỹ và sẽ tìm kiếm điều này tại Phiên họp Đại hội đồng Liên hợp quốc ở New York.
