Hương cuối mùa
Có những điều trong đời, một khi đã lỡ, chẳng thể nào quay lại, như một mùa hoa đã tàn, một buổi chiều đã thôi nắng...
Người ta vẫn hay hẹn hò với thời gian, cứ tin rằng rồi mình sẽ kịp - mà nào hay, thời gian chưa từng đứng đợi ai. Chỉ cần chần chừ một chút, lơ đãng một chút, những ngày cuối thu đã khẽ trôi qua, để lại thứ dư vị vừa ngọt, vừa se sắt trong lòng người.
Có người lỡ hẹn ngày cuối thu, lỡ hẹn với con phố ven hồ khi gió đã lạnh, với những chùm hoa sữa rụng rơi trên vai áo, với sắc cúc muộn phai màu dưới mái hiên cũ. Bỏ lỡ nghĩa là không vẹn tròn, là để vuột mất chút dịu dàng đang dần tàn phai. Thế nên, chẳng có lần lỡ hẹn nào là dễ chịu - dù với một người, hay chỉ là với một mùa thu đang đi qua.
Trên vỉa hè Nguyễn Du, hoa sữa đã thôi nồng nàn, chỉ còn chút hương vương rất khẽ trong gió lạnh. Mùi hương ấy từng khiến bao người say mê, giờ lại khiến tôi thấy nhói lòng. Bởi mỗi khi hoa sữa khép mùa, Hà Nội lại gọi về những buổi chiều đã xa: những chuyến tan trường vội vã, tiếng xe đạp lăn đều trên con phố vàng rụng lá, những vòng tay ấm trong cái lạnh đầu đông. Tôi vẫn còn nhớ rõ buổi chiều hôm ấy - anh đứng đợi tôi dưới tán hoa sữa chỉ còn sót lại vài bông cuối. Hương thơm khi đó nhẹ như sương và nụ cười anh… đã đi cùng tôi suốt những năm tháng sau này như vệt nắng mỏng còn sót lại của ngày cuối thu.
Ở góc phố, những gánh hàng rong vẫn âm thầm theo nhịp của mùa: cốm Vòng đã vơi, hồng ngâm thôi đỏ, bưởi Diễn vừa kịp tỏa hương, cúc muộn vàng trong tay người bán. Đó là thứ giao mùa đặc trưng của tháng Mười Một - vừa ngọt, vừa hăng, vừa chạm vào những nỗi niềm đứng giữa hai bờ thu - đông. Có lần, thấy đôi tay ai đó run run gói mẻ cốm cuối cùng vào lớp lá sen đã héo, tự nhiên lòng tôi chùng xuống. Cái run rẩy ấy như chất chứa cả những mong manh ngày cũ, những ký ức tôi từng muốn giữ mà không giữ được.
Hai mươi năm trước, Hà Nội chưa vội vã như bây giờ. Phố nhỏ khi ấy vẫn sáng đèn mỗi tối, nhưng thứ ánh sáng vàng hiền lành, ấm áp, không lạnh lẽo như đèn trắng hiện đại hôm nay. Ánh sáng hắt qua ô cửa cũ, in bóng người pha trà; tiếng radio khẽ vang giữa đêm thu muộn, đủ khiến lòng người mềm lại. Người lớn ngồi bên ấm trà sen kể chuyện xưa, trẻ con chạy đùa dưới những tán bàng đỏ lá. Tiếng cười hòa vào gió, lẫn trong hương ngâu phai, cúc muộn và hoa sữa cuối mùa. Hà Nội của những năm ấy không giàu có, nhưng ấm áp, tinh khôi trong từng góc nhỏ.
Tôi lớn lên cùng những mùa thu như thế, với khoảng trời phơn phớt lạnh và giọng nói của anh bên hiên nhà. Anh là người đầu tiên dạy tôi nhận ra mùa bằng hương lá mục, bằng chút nắng nghiêng, bằng hơi sương còn đọng nơi mi mắt. Anh bảo: “Khi nào em nghe được mùa, em sẽ bớt cô đơn”. Hồi ấy, tôi không hiểu. Mãi sau này, khi đã đi qua bao mùa, mới biết: có những nỗi cô đơn chẳng thể bớt - người ta chỉ học cách sống cùng nó, như sống với một mùa thu đã ở lại trong tim.
Có những buổi sáng, tôi tỉnh dậy giữa một thành phố xa lạ. Mùi cà phê loang nhẹ trong phòng khiến ký ức như được đánh thức. Tôi nhớ Hà Nội. Nhớ quán nhỏ nơi góc phố, nơi tôi từng ngồi đối diện anh qua lớp kính mờ hơi nước. Chúng tôi ngồi im, không nói gì thêm, chỉ nghe tiếng mưa chạm mái hiên và mùi cà phê quyện cùng hương hoa cuối mùa. Khi ấy, tôi tin mình sẽ còn được ngồi cạnh anh qua nhiều mùa nữa. Nhưng hóa ra… đó đã là mùa cuối cùng.
Mỗi năm, đến cuối thu, tôi lại thấy mình như đi lạc trong những mùa đã cũ. Đôi khi, chỉ một hương hoa phai lướt qua cũng khiến lòng se lại, như thể có ai vừa khẽ gọi tên tôi từ miền ký ức. Tôi đã cố quên, đã tập mỉm cười khi bước qua những con đường xưa. Nhưng hóa ra, có những ký ức không chịu ngủ yên, chúng chỉ nằm đó, đợi một mùa hoa tàn để trở về.
Có những sớm mai còn vương sương, tôi lại mơ mình quay về con ngõ nhỏ năm nào, đặt chân lên mấy bậc cầu thang cũ kỹ bằng cả một đời người. Cánh cửa gỗ mở ra, ánh sáng nghiêng ấm áp, mùi cà phê lan nhẹ. Ở đó, có những gánh hoa sắp tàn, có hương cốm cuối, và có giọng nói tôi từng yêu.
Ừ… rồi sẽ có một ngày tôi quay trở lại. Ngồi ở góc quán cũ, ngắm người qua lại. Không để tìm anh nữa, mà để gặp lại chính mình - người của những năm tháng đã xa, của một mùa thu khẽ khép lại trong hương hoa cuối mùa.
Kim Ánh














