ĐÀI PHÁT THANH
& TRUYỀN HÌNH HÀ NỘI

Ai đã từng có tuổi thơ chăn bò, vơ củi, từng hái hoa, bắt bướm sẽ thấm thía tình yêu vời vợi với giai điệu xanh này. Bốn mùa như gió, bốn mùa như mây. Chợt nhớ những câu thơ của Hoàng Phủ Ngọc Tường:

"Tôi trở về tìm trong hương cỏ

Dịu dàng một chút bình yên".

Cỏ hồn nhiên, không yêu ghét, vươn lên theo nắng mưa, xanh tươi suốt bốn mùa. Với đám trẻ nhà quê, tình yêu cỏ ban đầu rất... thực dụng. Cỏ tốt là lũ trâu bò nhanh no, là có chuồng khô và ấm. Cỏ là món khoái khẩu của loài vật thân thiết của nhà nông. Mùi của cỏ được cảm nhận rõ nét nhất là lúc nghe tiếng gặm rào rào mà sắc ngọt. Những chú trâu, bò căng bụng khiến lũ trẻ sướng mê ly. Thơm ngòn ngọt, nồng nàn, hương của cỏ quyện hòa trong hương đất, hương ruộng đồng, tạo nên mùi quê hương. Sau này, khi đã xa rồi tuổi thơ, tôi mới biết tấm thảm xanh mềm mại ấy, tiếng dế ri ri dưới ngôi nhà cỏ ấy là phần đất đã hóa tâm hồn, là tình yêu không thể phôi phai. Thương lắm cỏ mềm.

Cỏ hiện hình trong những giấc mơ dịu dàng. Nhớ biết bao những lúc lên đồi, ngồi trên cỏ, nhìn mây trắng mà tưởng tượng vô số dạng hình thù thú vị, nhìn bóng chiều trôi mà viển vông ước mơ đẹp như cổ tích. Tôi đã từng mơ được sống trong một ngôi nhà gỗ trên thảo nguyên bao la, giữa bạt ngàn cỏ dại và hương hoa. Sáng sớm, khi bình minh chớp mi, làn sương mỏng còn choàng lên thảm cỏ: sương lung linh, mỗi ngọn cỏ đều lấp lánh một ánh mặt trời. Đến khi đọc "Những vì sao" của Anphonse Daudet, tôi lại ước mình là nàng Stephanette. Nơi thảo nguyên Provence, một đêm sao sáng gần như có thể với tay lên trời mà hái được, nàng ngồi bên chàng chăn cừu, nghe chàng kể về bí ẩn hành trình các vì sao. Và cô chủ nhỏ đáng yêu đã ngả vào vai người mục đồng với hơi thở dìu dịu, đều đều khiến cho chàng xiết bao xao xuyến.

Chưa bao giờ tôi dám lên đồi cỏ quê mình vào ban đêm. Chỉ đơn giản là... sợ ma, nên không thể gặp chàng mục đồng như trong cuốn truyện tôi vẫn thường đọc. Nhưng câu chuyện tình lãng mạn gắn với miền đất tím ngát màu oải hương ở Pháp đã đồng hành cùng tâm hồn bay bổng của tôi suốt quãng đời thơ ấu. Quả là: “Mùi cỏ dại trên cánh đồng xa thẳm/ Một bầu trời vĩnh viễn ướp hương hoa”. Đó là thơ của nhà thơ Bằng Việt.

Cỏ còn đượm mùi... triết lý. Miên man với cỏ, con người dễ ngẫm về được - mất, thịnh - suy. Phận người mong manh, ngắn ngủi như cái chớp mắt của vũ trụ, như giọt sương treo đầu ngọn cỏ. Sao không bớt sân si để an nhiên sống? Mà cỏ cũng hay, yếu mềm vậy nhưng lại gợi nhắc thái độ sống. Giữa một vùng sỏi đá khô cằn, cây hoa dại vẫn mọc lên và nở những chùm thật đẹp. Khác chi phận người? Giữa nghịch cảnh, cần biết chấp nhận và vượt qua thử thách, để sống, để nở hoa. Con người cần ít nhất là một phút huy hoàng rồi theo về với cỏ cây, như loài chim chỉ hót một lần trong đời bằng trái tim nồng nàn dâng hiến. Vậy đó, bình dị, vô danh, nhỏ nhoi nhưng lại giàu ý nghĩa, mỗi cây cỏ mang một sứ mệnh. Cái li ti của ngọn cỏ, lại chính là mối tương giao diệu kỳ giữa con người và vũ trụ. Triết lý mong manh, tự nhiên nhưng kiên cường của cỏ thật đáng để yêu, để suy ngẫm...

Đời người, đôi khi lòng khép lại vì lạc lối, vì thất bại và khổ đau, từ đó những suy nghĩ tiêu cực có cơ hội nảy nở, đeo bám. Có khi nào bạn nghĩ, tìm về với thuần khiết tự nhiên là giải pháp hữu hiệu để chữa trị vết thương tâm hồn? Về chốn quê nhà, áp mặt xuống cỏ, nghe ngai ngái hương đất, nghe dịu êm mùi hăng nồng mà ngọt ngào của hương đồng gió nội, nghe vô biên tâm hồn. Những lao xao ngoài kia chợt tan biến trong hương cỏ dại, trong mùi hương của tình yêu và nỗi nhớ thẳm xa. Và gặp khoảnh khắc đời ta có khi tựa lá cỏ, bạn sẽ an nhiên với bản tình ca không hồi kết của hoa lá cỏ cây...

Diệu Hiền