Nghệ nhân Hà Nội gìn giữ và làm mới di sản
Từ nguồn mạch di sản và nghề truyền thống, các nghệ nhân, nghệ sĩ Hà Nội không ngừng sáng tạo, thổi hồn văn hóa xưa vào sản phẩm nghệ thuật và du lịch hôm nay.
Thăng Long xưa, Hà Nội nay vẫn gìn giữ nhiều di sản văn hóa, nhiều nghề truyền thống nổi tiếng. Điều đáng trân trọng là di sản không chỉ được bảo tồn mà còn trở thành nguồn cảm hứng sáng tạo cho các thế hệ nghệ nhân, nghệ sĩ.
Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Tấn Phát là một trong những người tiên phong sáng tạo từ di sản, lan tỏa tinh hoa sơn mài truyền thống và phát triển sản phẩm mang dấu ấn văn hóa địa phương, góp phần nâng tầm du lịch làng cổ Đường Lâm, phường Sơn Tây, Hà Nội.
Hơn 20 năm gắn bó với sơn mài, anh quan niệm đây không chỉ là chất liệu truyền thống mà là dòng chảy văn hóa cần được gìn giữ, tiếp nối và sáng tạo không ngừng. Yêu thích yếu tố thuần Việt, anh đưa các chất liệu đặc trưng như vỏ trứng, vỏ dừa, đá ong, gỗ mít… vào tác phẩm. Chất liệu càng chọn lọc, càng kỳ công thì giá trị càng cao. Các tác phẩm vừa kể câu chuyện văn hóa Việt vừa có tính ứng dụng trong đời sống.
Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Tấn Phát chia sẻ: “Làm thế nào để sáng tạo trên nền tảng truyền thống, phát huy chất liệu dân gian bản địa và lồng ghép vào đó những câu chuyện văn hóa, để tác phẩm lan tỏa rộng rãi đến bạn bè trong nước, quốc tế.”
Sinh ra ở xứ Đoài, anh luôn cảm nhận được nét đẹp từ những điều giản dị của làng quê. Rơm rạ trở thành nguyên liệu để anh sáng tạo sản phẩm du lịch hấp dẫn, vừa là trò chơi dân gian cho trẻ em, vừa là cầu nối thu hút du khách quốc tế.
Sinh viên Thảo Vy, Học viện Ngoại giao, bày tỏ: “Tuổi trẻ chúng em chưa có nhiều cơ hội tiếp xúc trực tiếp với chất liệu dân gian, nên đây là cơ hội rất quý. Em hy vọng có thêm nhiều dịp như thế để sáng tạo sản phẩm thú vị.”
Làng cổ Đường Lâm ngày càng thu hút du khách trong, ngoài nước nhờ không gian thanh bình, sản phẩm du lịch và sinh hoạt văn hóa độc đáo, có sự góp sức bền bỉ của những người yêu di sản như Nguyễn Tấn Phát. Với vai trò Chủ nhiệm hợp tác xã làng nghề, anh cùng bà con bảo tồn nghề truyền thống, chia sẻ, gợi ý ý tưởng mới để quảng bá du lịch.
Anh Phùng Minh Long, làng cổ Đường Lâm, phường Sơn Tây, Hà Nội, cho biết: “Anh đưa ra nhiều ý tưởng, kế hoạch hay, nhờ đó chúng em cũng có thêm ý tưởng mới và kế hoạch rõ ràng hơn.”
Đằng sau mỗi tác phẩm, mỗi hoạt động văn hóa là những thông điệp giản dị nhưng ý nghĩa: di sản chỉ thực sự sống khi gắn bó với đời sống. Nguyễn Tấn Phát mong Hà Nội có chính sách hỗ trợ thu hút giới trẻ tham gia nghệ thuật, thủ công truyền thống, gìn giữ và phát triển nghề – yếu tố làm nên bản sắc văn hóa Thủ đô.
