Nhà Trắng xác nhận ông Putin đồng ý gặp ông Zelensky
Nhà Trắng ngày 19/8 xác nhận Tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ gặp Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky trong vài tuần tới, mở ra cơ hội đối thoại trực tiếp đầu tiên giữa hai bên kể từ năm 2022.
Đây được xem là bước đi mới trong nỗ lực thúc đẩy hòa bình tại Ukraine, do chính Tổng thống Mỹ Donald Trump khởi xướng. Thông tin này ngay lập tức thu hút sự chú ý của dư luận quốc tế, bởi nếu diễn ra, đây sẽ là lần đầu tiên lãnh đạo Nga - Ukraine ngồi vào bàn đối thoại trực tiếp kể từ khi xung đột bùng phát năm 2022.
Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt cho biết, sau cuộc điện đàm giữa ông Trump và ông Putin, Washington đang xúc tiến kế hoạch tổ chức cuộc gặp trực tiếp giữa hai nhà lãnh đạo Nga – Ukraine, thậm chí không loại trừ khả năng có hội nghị thượng đỉnh ba bên với sự tham gia của chính Tổng thống Mỹ. Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ hiện đang xây dựng khuôn khổ cho cuộc gặp này.
Về địa điểm, theo tờ Politico, Nga muốn tổ chức tại Moskva, song ông Zelensky phản đối; Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đề xuất Geneva (Thụy Sĩ), trong khi Budapest (Hungary) nổi lên như lựa chọn hàng đầu. Nhà Trắng chưa xác nhận, nhưng truyền thông châu Âu cho biết mật vụ Mỹ đã khảo sát một số địa điểm.
Tuy nhiên, triển vọng cho một cuộc gặp Nga – Ukraine vẫn nhiều hoài nghi. Tổng thống Nga Vladimir Putin từng tuyên bố chỉ tham dự thượng đỉnh nếu các điều khoản chính của hiệp ước hòa bình được thống nhất trước. Đến nay chưa có dấu hiệu cho thấy lập trường này thay đổi và Moskva cũng chưa xác nhận thông tin về cuộc gặp.
Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nêu rõ: “Chúng tôi không từ chối bất kỳ hình thức đối thoại nào, dù song phương, ba bên hay đa phương, kể cả trong khuôn khổ Liên hợp quốc. Điều quan trọng là các cuộc đối thoại phải được tiến hành nghiêm túc, từng bước từ cấp chuyên gia đến hội nghị thượng đỉnh, chứ không biến thành ‘màn phô trương’ trên truyền thông hay mạng xã hội.”
Về phía Ukraine, Tổng thống Zelensky khẳng định sẵn sàng đàm phán “ở bất kỳ hình thức nào” và thậm chí gợi ý Mỹ cần gây thêm sức ép để buộc Nga tham dự. Một số nhà phân tích cho rằng ông Putin có thể chỉ đồng ý gặp ông Zelensky nếu Ukraine chấp nhận nhượng bộ đáng kể, chẳng hạn công nhận quyền kiểm soát lãnh thổ của Nga và giới hạn quy mô quân đội trong tương lai.
Theo đánh giá của giới quan sát, việc Điện Kremlin cân nhắc cuộc gặp với Ukraine chủ yếu nhằm phát đi tín hiệu rằng Moskva coi trọng sáng kiến hòa giải của ông Trump.
Song song đó, Nhà Trắng cho biết Tổng thống Mỹ đã chỉ đạo đội ngũ an ninh phối hợp cùng các đồng minh châu Âu bàn thảo cơ chế bảo đảm an ninh cho Ukraine sau xung đột. Theo bà Karoline Leavitt, Washington không có ý định triển khai binh sĩ tại Ukraine, nhưng sẵn sàng điều phối hoặc hỗ trợ các biện pháp an ninh khác cho châu Âu. Hiện vẫn chưa rõ phạm vi hỗ trợ này có bao gồm không quân Mỹ hay chỉ dừng ở chia sẻ năng lực tình báo, giám sát và trinh sát.
