Những con người vì cộng đồng
Từ những tấm gương bình dị mà phi thường, phong trào thi đua yêu nước hôm nay đang góp phần tạo nên một Hà Nội năng động, nhân văn và hội nhập.
Đại hội thi đua yêu nước Thủ đô giai đoạn 2025–2030 không chỉ là dịp tôn vinh những con người tiêu biểu, mà còn là lời hiệu triệu, khơi dậy khát vọng đổi mới, sáng tạo, cống hiến vì cộng đồng.
Hà Nội đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước
Cách đây 77 năm, trong "Lời kêu gọi thi đua ái quốc" gửi đến toàn thể quân và dân ta, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: "Thi đua là yêu nước, yêu nước thì phải thi đua”. Lời kêu gọi ấy đã khởi nguồn một phong trào lan tỏa khắp non sông, trở thành mạch nguồn cảm hứng, hun đúc nên bao thế hệ người Việt Nam anh dũng, cần cù, sáng tạo.
Giai đoạn 2020-2025, cùng với cả nước, Hà Nội trải qua những thử thách chưa từng có: đại dịch Covid-19 hoành hành; diễn biến thời tiết phức tạp; tình hình kinh tế - chính trị chịu tác động lớn bởi nhiều biến động. Nhưng chính trong gian khó, phong trào thi đua đã tiếp thêm sức mạnh để Thủ đô bứt phá.
Thành phố đã phát động, triển khai hiệu quả gần 20 phong trào thi đua và cuộc vận động lớn, Gương mẫu đi đầu cả nước trong thực hiện chủ trương sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy theo tinh thần Nghị quyết 18 của Bộ Chính trị.
Phong trào thi đua yêu nước được diễn ra trong tất cả các lĩnh vực từ kinh tế, phát triển quản lý đô thị đến văn hóa - xã hội, giáo dục, khoa học và công nghệ, an sinh xã hội. Phong trào “Người tốt, việc tốt” tiếp tục được khẳng định là phong trào thi đua nòng cốt, điểm sáng đặc trưng trong các phong trào thi đua yêu nước của Thủ đô. Với 33 năm duy trì và phát triển không ngừng, phong trào đã trở thành nét đẹp truyền thống, là động lực thúc đẩy cán bộ, đảng viên, người lao động và các tầng lớp nhân dân Thủ đô tích cực cống hiến, sáng tạo và hành động vì cộng đồng.
Trong 5 năm qua, đã có gần 2.000 tập thể, cá nhân được Chủ tịch nước và Thủ tướng khen thưởng, 59 cá nhân tiêu biểu được tặng danh hiệu “Công dân Thủ đô ưu tú”.
Bông hồng thép của ngành y
Nguyễn Kim Ngọc Hiếu - thiếu nữ Hà Thành danh gia vọng tộc một thời khi cha là cố Bộ trưởng Bộ Giáo dục Nguyễn Văn Huyên, người đã dành trọn đời cho sự nghiệp trồng người; mẹ là bà Vi Kim Ngọc, con gái của Tổng đốc Vi Văn Định nức tiếng. Nhưng khi đất nước chìm trong khói lửa của cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ, cô gái trẻ ấy đã gạt bỏ cuộc sống an nhàn, tiến về mặt trận Quảng Trị, tham gia cứu chữa thương bệnh binh, chia lửa cùng đồng đội.
"Nghỉ hưu không có nghĩa là nghỉ việc", ở tuổi ngoài 80, bà Hiếu vẫn miệt mài làm thiện nguyện, tiếp tục gieo mầm hy vọng, giúp đồng bào vùng biên giới có sinh kế thoát nghèo. Mặc dù bản thân cũng không mấy khỏe mạnh bởi 7 tuổi đã bị lao xương, đã phải trải qua phẫu thuật thay hai khớp gối nhân tạo. Cùng với chứng thoái hóa cột sống nghiêm trọng, bà thậm chí phải đương đầu với ung thư tử cung, trải qua một cuộc đại phẫu và 6 đợt hóa trị đầy gian nan. Nhưng hai chữ “bỏ cuộc” chưa một lần xuất hiện trong tư tưởng của bà.
Trong câu chuyện của bà hiện tại, là những đàn dê đang sinh sôi, là hàng nghìn cây chè đang lên xanh mơn mởn ở cửa khẩu Lóng Sập (Sơn La) xa xôi. Đôi mắt bà sáng lên, tiếng cười rộn ràng, tràn đầy năng lượng. Cuộc đời bà chính là "bản hùng ca" thầm lặng về sự hy sinh và cống hiến không biết mệt mỏi, một hành trình trải dài từ chiến trường khói lửa đến những ngày tháng gieo mầm hy vọng nơi biên cương. Từ ý chí của người lính kiên trung nơi chiến trường, bản lĩnh của một nhà lãnh đạo tận tâm trong thời bình và giờ đây là minh chứng sống cho hình tượng người phụ nữ Việt Nam “Ba Đảm Đang”.
Viện sĩ của nhà nông
Giáo sư Trần Đình Long hiện tại vẫn nhớ cảm giác lo lắng, áp lực khi nhận nhiệm vụ nhân giống cây cỏ ngọt cách đây 37 năm khi ông công tác tại Viện Khoa học nông nghiệp Việt Nam.
Năm 1988, cây cỏ ngọt được Đại tướng Võ Nguyên Giáp đem về trong chuyến công tác ở châu Mỹ. Đại tướng đã giao Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (trước đây) nghiên cứu với mục tiêu trồng loài cây này ở nước ta. Từ cây cỏ ngọt duy nhất, sau 7 năm phân lập, nuôi cấy, nhân giống trong điều kiện phòng thí nghiệm thô sơ, giáo sư Long đã cho ra đời giống cỏ ngọt ST88.
GS.TSKH. Viện sĩ Trần Đình Long - Chủ tịch Hội giống cây trồng Việt Nam cho biết: "Giống cỏ ngọt này thực ra là họ cúc, đưa ra lượng đường ngọt gấp 300 lần so với đường mía nhưng lại dùng cho người bị tiểu đường được, giảm cholesterol trong máu, đường không năng lượng. Có những hộ nông dân thu hoạch gấp 6 lần so với lúa, chỉ cần bán lá không thu được 200 – 300 triệu/ha".
Cỏ ngọt là một trong 26 giống cây trồng mới được công nhận giống quốc gia mà giáo sư Long là tác giả. Những giống lúa, đậu tương, lạc, đậu xanh, khoai lang, cỏ ngọt là niềm tự hào không chỉ của giáo sư Long mà của khoa học nông nghiệp Việt Nam. Những giống cây này phát triển rộng rãi các vùng sinh thái nước ta, giúp tăng năng suất 15 - 20%, cải thiện đời sống cho các nông hộ.
64 năm qua, với giáo sư Trần Đình Long, Hà Nội không chỉ là nơi sống mà còn là nơi ông dành trọn đam mê, tri thức để cống hiến. Từ năm 2009 đến 2021, ông là Chủ nhiệm Chương trình phát triển nông nghiệp Hà Nội. Ông cùng cộng sự thực hiện hàng loạt đề tài ý nghĩa cho nông nghiệp Thủ đô như: bảo tồn và phát triển nguồn gen húng Láng - bảo vật quý từ thời Lý; phát triển cây trồng và rau đặc sản Hà Nội, phát triển giống nhãn chín muộn, hoa mai Yên Tử, hoa hồ điệp đến với nông dân thủ đô. Ở tuổi 85, ông vẫn luôn trăn trở làm thế nào để phát huy được thế mạnh nông nghiệp, cải thiện thu nhập, cuộc sống của người nông dân.
Từ phòng thí nghiệm đến đồng ruộng là hành trình không biết mệt mỏi của giáo sư Trần Đình Long. Những công trình nghiên cứu của ông được ứng dụng rộng rãi trong sản xuất, mang tri thức đến đồng ruộng, cho những mùa vàng bội thu, cho nền nông nghiệp Việt Nam bền vững và vươn xa.
Người gieo mầm trường học hạnh phúc
Giáo dục – từ lâu đã được coi là gốc rễ của mọi phong trào thi đua yêu nước. Bởi suy cho cùng, thi đua chính là khát vọng vươn lên, là hành trình không ngừng hoàn thiện con người, mà giáo dục lại chính là nơi khởi đầu cho hành trình ấy. Trong Đại hội thi đua yêu nước Thủ đô vừa qua, có hình ảnh của một người phụ nữ đã gần ba thập kỷ bền bỉ gieo trồng tri thức, với khát vọng duy nhất, đó chính là mang lại một môi trường học tập hạnh phúc, nhân văn và sáng tạo cho thế hệ tương lai.
Bà là Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Thị Hiền – Chủ tịch Hội đồng quản trị Trường Tiểu học Đoàn Thị Điểm. Gần 30 năm gắn bó với sự nghiệp “trồng người”, bà Hiền luôn tâm niệm: “Mỗi đứa trẻ hạnh phúc sẽ làm nên một đất nước hạnh phúc". Điều tưởng chừng giản dị ấy đã trở thành kim chỉ nam cho hành trình giáo dục của bà – một hành trình đầy tâm huyết, sáng tạo và không ít thử thách.
Mô hình “Trường học hạnh phúc” do bà khởi xướng đã trở thành động lực cho đổi mới phương pháp giảng dạy và học tập. Chính tinh thần nhân văn ấy đã góp phần định hình nên những giá trị mới cho giáo dục Thủ đô.