Tên lửa Tomahawk: Phép thử mới trong quan hệ Mỹ – Nga
Bộ Ngoại giao Nga ngày 1/11 lên tiếng cảnh báo về khả năng Mỹ chuyển giao tên lửa hành trình tầm xa Tomahawk cho Kiev, cho rằng việc phương Tây cung cấp thêm vũ khí sẽ không giúp chấm dứt xung đột.
Trong bối cảnh chiến sự tại Ukraine chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, vấn đề chuyển giao tên lửa Tomahawk tiếp tục trở thành phép thử mới trong quan hệ Nga – Mỹ. Bộ Ngoại giao Nga ngày 1/11 lên tiếng cảnh báo về khả năng Mỹ chuyển giao tên lửa hành trình tầm xa Tomahawk cho Kiev, cho rằng việc phương Tây cung cấp thêm vũ khí sẽ không giúp chấm dứt xung đột. Trong khi đó, Washington được cho là vẫn đang cân nhắc quyết định cuối cùng liên quan đến loại tên lửa có khả năng tấn công sâu trong lãnh thổ Nga này.
Trả lời báo chí, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova nhận định, việc Washington quân sự hóa và tiếp tục cung cấp vũ khí cho Ukraine sẽ không mang lại hòa bình. Đây là thực tế đã được chứng minh trong nhiều năm qua.
Tuyên bố của Nga được đưa ra sau khi hãng tin CNN dẫn nguồn tin cho biết Lầu Năm Góc đã chấp thuận đề xuất của Nhà Trắng về việc cung cấp tên lửa Tomahawk cho Ukraine, sau khi đánh giá rằng kế hoạch này không ảnh hưởng đáng kể đến kho dự trữ vũ khí của Mỹ. Tuy nhiên, Tổng thống Donald Trump được cho là đã bác bỏ đề xuất này, cho rằng Washington cần ưu tiên các tên lửa Tomahawk cho nhu cầu quốc phòng trong nước.
Theo CNN, bản đánh giá của Lầu Năm Góc được gửi tới Nhà Trắng từ đầu tháng 10, ngay trước cuộc gặp giữa ông Trump và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Một số quan chức châu Âu cho rằng kết quả đánh giá này có thể khiến các đồng minh Mỹ lạc quan hơn, song Washington vẫn tỏ ra thận trọng trước những rủi ro chính trị và an ninh.
Nguồn tin của CNN cũng cho biết chính quyền Mỹ chưa loại bỏ hoàn toàn khả năng cung cấp Tomahawk, và đã chuẩn bị phương án chuyển giao nhanh chóng nếu Tổng thống phê duyệt. Bộ Quốc phòng Mỹ hiện đang xem xét cách thức huấn luyện lực lượng Ukraine vận hành loại tên lửa này. Do năng lực hải quân của Ukraine bị hạn chế, phương án triển khai các bệ phóng trên bộ đang được nghiên cứu.
Ông Matthew Savill, Giám đốc Khoa học Quân sự tại Viện Dịch vụ Hoàng gia Liên hiệp Anh, cho biết: “Tomahawk là một loại tên lửa hành trình, phổ biến nhất là biến thể tấn công mặt đất, được Mỹ phát triển trong nhiều thập kỷ. Chúng thường được phóng từ tàu chiến hoặc tàu ngầm, song cũng có thể được phóng từ bệ phóng trên đất liền. Nếu những tên lửa này được cung cấp, đó sẽ là một bước tiến đáng kể trong hỗ trợ quân sự.
Từ góc nhìn của Ukraine, có thể coi đây là phản ứng trước làn sóng tấn công bằng UAV và tên lửa đạn đạo của Nga, đặc biệt khi mùa đông sắp đến và cơ sở hạ tầng năng lượng Ukraine tiếp tục bị đe dọa. Nhiều nước trong NATO và châu Âu có thể sẽ cảm thấy phấn khích trước động thái này.”
Về phía Nga, Tổng thống Vladimir Putin từng cảnh báo, việc Mỹ cung cấp Tomahawk cho Ukraine sẽ bị coi là hành động leo thang nghiêm trọng và có thể dẫn tới phản ứng mạnh mẽ từ Moscow.
Một số chuyên gia quân sự cho rằng việc thảo luận về khả năng chuyển giao Tomahawk có thể là đòn bẩy trong các tính toán chiến lược và đàm phán kiểm soát vũ khí của Mỹ. Cựu Trung tá Không quân Mỹ Karen Kwiatkowski nhận định, điều này có thể giúp Washington gia tăng ảnh hưởng trong các cuộc đối thoại với Nga, đồng thời mang lại lợi ích cho ngành công nghiệp quốc phòng Mỹ.
