Sông Hồng chảy về phía tương lai: Bản hòa âm khát vọng phát triển Thủ đô | Hà Nội tin mỗi chiều
Qua âm nhạc, thi ca, phóng sự và những lát cắt ký ức, sông Hồng hiện lên trong Chương trình chính luận nghệ thuật “Sông Hồng chảy về phía tương lai” vừa thân thuộc, vừa mới mẻ; như một lời nhắc nhở rằng, trước khi nói đến tương lai, Hà Nội cần trở về với chính dòng sông đã làm nên cốt cách của mình.
Có thể nói, sông Hồng đã trở thành một phần xương thịt của Hà Nội, của bao thế hệ người Thủ đô sinh ra, lớn lên bên dòng sông Cái. Trong ký ức mỗi người Hà Nội, dường như ai cũng có một sông Hồng của riêng mình, khi là dòng sông đỏ nặng phù sa, khi là khoảng lặng trầm mặc soi bóng phố phường, như người mẹ âm thầm chở che và nâng đỡ cả đời sống vật chất lẫn tâm hồn. Hình ảnh dòng sông Mẹ ấy, ngàn đời ôm ấp mảnh đất linh thiêng, không chỉ là cảm hứng của nghệ thuật và huyền thoại, mà còn là điểm phát tích của lịch sử, là động lực cho hiện tại và cũng là thủy trình hy vọng của tương lai. Chính mạch nguồn cảm xúc ấy được khơi dậy trọn vẹn trong Chương trình chính luận nghệ thuật “Sông Hồng chảy về phía tương lai” do Đài Hà Nội thực hiện sẽ lên sóng vào 20h hôm nay 18/12. Chương trình được phát trực tiếp trên kênh H1, hệ phát thanh FM96 và nền tảng số của Đài.
Không đơn thuần là một chương trình nghệ thuật, đây là một cuộc đối thoại giàu chiều sâu giữa lịch sử - văn hóa - con người Hà Nội với tầm nhìn phát triển đô thị hôm nay. Qua âm nhạc, thi ca, phóng sự và những lát cắt ký ức, sông Hồng hiện lên vừa thân thuộc, vừa mới mẻ… tất cả như một lời nhắc nhở rằng, trước khi nói đến tương lai, Hà Nội cần trở về với chính dòng sông đã làm nên cốt cách của mình.
Thăng Long - Hà Nội từ lâu đã được ví như “thành phố trong sông”, nơi 9 con sông lớn nhỏ cùng chảy qua, trong đó sông Hồng giữ vai trò trung tâm. Theo dòng chảy thời gian, phù sa sông Hồng bồi đắp nên vùng đất trù phú, nuôi dưỡng đời sống vật chất và tinh thần của cư dân kinh kỳ. Từ Cổ Loa, Mê Linh, Đại La đến Thăng Long - Hà Nội, các kinh đô nối tiếp nhau hình thành bên dòng sông, biến nơi đây thành trung tâm hội tụ, kết tinh và lan tỏa mạnh mẽ nhất các giá trị lịch sử - văn hóa của cả nước.
Thế nhưng, cũng phải thẳng thắn nhìn nhận rằng, trong nhiều thập kỷ của quá trình đô thị hóa hiện đại, Hà Nội đã từng quay lưng với sông Hồng. Dòng sông Mẹ vẫn chảy giữa lòng Thủ đô, nhưng không gian ven sông bị chia cắt, khai thác manh mún, thiếu một triết lý phát triển tổng thể. Sông Hồng khi ấy hiện diện nhiều hơn như một đối tượng cần kiểm soát, hơn là một tài sản chiến lược để kiến tạo tương lai.
Bởi vậy, việc Hà Nội đồng loạt khởi công 7 “siêu dự án” hạ tầng - đô thị vào ngày mai 19/12, trong đó có những công trình quy mô lớn gắn trực tiếp với không gian sông Hồng, mang ý nghĩa vượt ra ngoài câu chuyện đầu tư hàng triệu tỷ đồng. Đây là dấu mốc cho thấy tư duy phát triển của Thủ đô đang thực sự thay đổi: từ phòng thủ sang kiến tạo, từ quay lưng sang chủ động hướng ra sông.
Nổi bật trong số đó là trục Đại lộ cảnh quan sông Hồng. Đây là dự án được kỳ vọng trở thành trục xanh, trục cảnh quan trung tâm và “xương sống” kinh tế - xã hội mới của Hà Nội. Khi những công viên ven sông, tuyến giao thông, không gian công cộng, metro ngầm dọc hữu ngạn dần hình thành, sông Hồng sẽ không còn là ranh giới, mà trở thành mặt tiền đô thị, nơi người dân có thể chạm vào dòng sông bằng đời sống hàng ngày.
Không dừng lại ở đó, Khu đô thị thể thao Olympic với quy mô hơn 9.000 ha, nằm ở khu vực phía Nam Hà Nội. Khu vực này là nơi có nhiều không gian ven sông Hồng và sông Đáy cũng cho thấy tư duy gắn phát triển đô thị lớn với hệ sinh thái sông nước. Một khu liên hợp thể thao tầm cỡ ASIAD, Olympic nếu chỉ đặt giữa bê tông sẽ rất khác so với việc được bao quanh bởi trục cảnh quan, không gian mở và kết nối sông. Ở đây, sông không chỉ là yếu tố địa lý mà là một phần của bản sắc đô thị mới.
Các dự án giao thông lớn như đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, tuyến metro Văn Cao - Hòa Lạc hay tuyến đường kết nối sân bay Gia Bình cũng đều góp phần tăng cường khả năng kết nối liên vùng cho khu vực sông Hồng. Khi giao thông thuận lợi, quỹ đất ven sông sẽ được khai thác hiệu quả hơn, tạo điều kiện giãn dân, tái cấu trúc không gian đô thị và giảm áp lực cho khu vực nội đô lịch sử.
Tất nhiên, đi kèm với kỳ vọng là những thách thức không nhỏ. Riêng dự án trục sông Hồng đã ảnh hưởng tới khoảng 200.000 người dân. Câu chuyện tái định cư, sinh kế, giữ gìn văn hóa làng ven sông và bảo đảm an toàn phòng chống lũ sẽ là bài toán rất khó. Nếu chỉ chạy theo tốc độ và quy mô mà thiếu sự lắng nghe, những “siêu dự án” có thể để lại hệ lụy lâu dài.
Nhưng dù sao, việc Hà Nội chính thức khởi công hàng loạt dự án lớn, trong đó sông Hồng được đặt vào trung tâm quy hoạch, vẫn là một tín hiệu rất đáng chú ý. Nó cho thấy Thủ đô đang bước vào một giai đoạn phát triển mới, nơi dòng sông nghìn năm không còn là “khoảng trống” mà trở thành động lực, bản sắc và không gian sống của một Hà Nội hiện đại, đáng sống hơn trong tương lai.
Chúng ta có thể cảm nhận rất rõ sự chuyển động trong tâm thế của thành phố hôm nay. Đó không chỉ là kỳ vọng về những con đường rộng hơn, những khu đô thị hiện đại hơn, mà sâu xa hơn là mong muốn được sống trong một Hà Nội hài hòa giữa phát triển và ký ức, giữa hiện đại và bản sắc. Người Hà Nội kỳ vọng sông Hồng sẽ không chỉ “đẹp lên”, mà sẽ trở lại đúng vai trò là mạch sống, là không gian văn hóa, là nơi nuôi dưỡng cảm xúc và niềm tự hào đô thị.
Tất cả cảm xúc ấy một lần nữa sẽ được truyền tải đầy ấn tượng trong Chương trình chính luận nghệ thuật “Sông Hồng chảy về phía tương lai” vào 20h hôm nay 18/12, trên kênh H1, hệ phát thanh FM96 và nền tảng số của Đài Hà Nội. Chương trình chắc chắn sẽ đưa bạn tới với một nhịp cầu cảm xúc kết nối quá khứ ngàn năm với những công trình sẽ được khởi công vào ngày mai.
Hà Nội của tương lai sẽ không còn quay lưng với sông Hồng, mà hướng ra sông với một tâm thế vững vàng, tự tin. Ở đó, dòng sông Mẹ tiếp tục chảy giữa lòng Thủ đô, mang theo phù sa của ký ức, năng lượng của hiện tại và khát vọng vươn mình trong một giai đoạn phát triển mới của đất nước.
