Thực hiện cơ chế giám sát 'hậu nghị quyết', tránh hình thức

Tiến độ thực hiện một số nghị quyết chưa đạt yêu cầu, do vậy cần tăng cường giám sát trách nhiệm giải trình, tránh để nghị quyết chậm đi vào cuộc sống. Đại biểu đề nghị làm rõ vai trò, thẩm quyền của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Chính phủ trong quá trình tổ chức thực hiện để tránh chồng chéo, đùn đẩy trách nhiệm.

Chiều 21/10, Quốc hội tiếp tục thảo luận tại tổ về Báo cáo công tác nhiệm kỳ 2021 - 2026 của Chủ tịch nước, Chính phủ; Dự thảo Báo cáo công tác nhiệm kỳ khóa XV của Quốc hội; các Báo cáo công tác nhiệm kỳ khóa XV của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, Kiểm toán Nhà nước; và các Báo cáo công tác nhiệm kỳ 2021 - 2026 của Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao.

Đại biểu đề xuất phiên chất vấn trở thành “phiên điều trần”

Góp ý tại phiên thảo luận tổ Hà Nội, đại biểu Trần Thị Nhị Hà – Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Dân nguyện và Giám sát của Quốc hội cho rằng, cần tăng cường công tác giám sát quá trình triển khai nghị quyết, chính sách, đặc biệt trong lĩnh vực an sinh xã hội và y tế – những vấn đề trực tiếp liên quan đến đời sống người dân.

Đại biểu đánh giá cao những nỗ lực của Chính phủ trong bảo đảm an sinh xã hội, chăm lo đời sống dân sinh trong bối cảnh khó khăn chồng chất do dịch Covid-19 và biến động kinh tế toàn cầu. Tuy vậy, bà Hà cho rằng báo cáo còn thiên về liệt kê kết quả, thiếu phân tích vào bản chất vấn đề và chưa phản ánh đúng những hạn chế trong tổ chức thực hiện và giám sát chính sách.

Đài PTTH Hà Nội
Đại biểu Trần Thị Nhị Hà – Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Dân nguyện và Giám sát của Quốc hội.

“Từ các cuộc giám sát việc giải quyết kiến nghị cử tri do Ủy ban Dân nguyện thực hiện, có thể thấy các lĩnh vực y tế, giáo dục, văn hóa – xã hội tiếp tục là những vấn đề nóng, nhận nhiều phản ánh của người dân, đòi hỏi giám sát phải sâu, sát và đi đến cùng hơn nữa”, bà Hà nhấn mạnh.

Đại biểu Trần Thị Nhị Hà đặc biệt lưu ý đến việc triển khai Nghị quyết 99 của Quốc hội về giải quyết các tồn đọng sau đại dịch Covid-19. Theo kế hoạch, nghị quyết này phải hoàn thành trong Kỳ họp thứ 7, nhưng đến Kỳ họp thứ 10 vẫn chưa có báo cáo hoàn chỉnh của Chính phủ.

“Đây là vấn đề cho thấy tiến độ thực thi nghị quyết chưa đạt yêu cầu. Cần tăng cường giám sát trách nhiệm giải trình, tránh để nghị quyết chậm đi vào cuộc sống”, bà Hà nói, đồng thời đề nghị làm rõ vai trò, thẩm quyền của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Chính phủ trong quá trình tổ chức thực hiện để tránh chồng chéo, đùn đẩy trách nhiệm.

“Thông qua giám sát ý kiến, kiến nghị của cử tri, chúng tôi nhận thấy có nhiều vấn đề đã kéo dài qua nhiều kỳ họp. Mỗi phiên chất vấn cần phải được thực hiện như một cuộc 'điều trần', từ đó Ủy ban Dân nguyện và các cơ quan của Quốc hội sẽ tiếp tục theo dõi đến cùng, giám sát đến khi vấn đề được giải quyết dứt điểm, hiệu quả”.

Bà Hà đề nghị báo cáo của Chính phủ và Quốc hội cần tiếp tục được hoàn thiện theo hướng thực chất, dựa trên kết quả giám sát độc lập, khách quan, nhằm nâng cao hiệu quả quản trị quốc gia và củng cố niềm tin của nhân dân.

Cơ chế giám sát “hậu nghị quyết”

Đại biểu Nguyễn Thị Lan (Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội) bày tỏ sự đồng tình và đánh giá cao chất lượng, tính toàn diện của dự thảo báo cáo. Theo đại biểu, báo cáo được chuẩn bị công phu, nghiêm túc, cấu trúc logic, phản ánh đầy đủ các nhóm chức năng của Quốc hội như lập hiến, lập pháp, giám sát, quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước và công tác đối ngoại.

Báo cáo cũng đã thể hiện rõ bối cảnh đặc biệt của nhiệm kỳ khi Quốc hội vừa ứng phó với đại dịch Covid-19, vừa đẩy mạnh cải cách thể chế theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng. “Cách trình bày của báo cáo mạch lạc, nhiều số liệu, thể hiện bản lĩnh, trí tuệ và tinh thần đổi mới, để lại những dấu ấn rõ nét của Quốc hội khóa XV”, đại biểu Nguyễn Thị Lan nhấn mạnh.

Về công tác lập hiến, Quốc hội đã sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013, đặc biệt là quy định về tổ chức chính quyền địa phương hai cấp – bước đột phá quan trọng trong xây dựng mô hình quản trị hiện đại, gần dân và phục vụ nhân dân tốt hơn.

Trong hoạt động lập pháp, Quốc hội hoàn thành và vượt kế hoạch đề ra với nhiều luật, nghị quyết có tính nền tảng, thể hiện tinh thần “lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm”. Hoạt động giám sát và chất vấn được đổi mới mạnh mẽ, đi vào thực chất; cơ chế giám sát lại và việc lấy phiếu tín nhiệm thể hiện rõ tinh thần dân chủ, công khai và trách nhiệm.

Cũng liên quan tới việc nâng cao hiệu quả giám sát và hoạt động tiếp xúc cử tri, đại biểu Nguyễn Thị Lan đặc biệt quan tâm tới phần kiến nghị về hoạt động giám sát trong dự thảo báo cáo.

Đài PTTH Hà Nội
Đại biểu Nguyễn Thị Lan - Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội.

Theo đại biểu, báo cáo đã thể hiện tinh thần đổi mới, xác định rõ trọng tâm hoàn thiện cơ chế giám sát, làm rõ phạm vi, phương pháp, vai trò của các cơ quan; đồng thời đề cao đổi mới theo hướng đi vào chiều sâu, tập trung vào các vấn đề bức thiết như đất đai, tài nguyên, môi trường, phòng chống tham nhũng, bảo vệ quyền con người.

Đáng chú ý, dự thảo đã đề xuất cơ chế giám sát hậu nghị quyết – một điểm mới góp phần nâng cao trách nhiệm giải trình và hiệu quả thi hành pháp luật.

Tuy nhiên, đại biểu đề nghị báo cáo nên bổ sung các chỉ số đo lường, nhấn mạnh vai trò giám sát độc lập của đại biểu Quốc hội, đồng thời đẩy mạnh ứng dụng chuyển đổi số trong giám sát, xây dựng hệ thống dữ liệu điện tử và công khai tiến độ, kết quả thực hiện nghị quyết giám sát.

Đại biểu cũng cho rằng cần tăng cường phối hợp giữa Quốc hội, Kiểm toán Nhà nước, Thanh tra Chính phủ và Mặt trận Tổ quốc để thiết lập cơ chế giám sát lại, theo dõi kết quả thực hiện sau giám sát, nhằm nâng cao hiệu quả và tính thực chất của hoạt động này.

Về hoạt động tiếp xúc cử tri, đại biểu đề nghị báo cáo bổ sung thêm kiến nghị nâng cao chất lượng, chiều sâu và tính công khai minh bạch. Mặc dù tỷ lệ kiến nghị được trả lời đã ở mức cao, song vẫn còn những trường hợp chưa được giải quyết kịp thời, nhất là các vấn đề liên quan trực tiếp đến đời sống người dân ở vùng khó khăn.

“Hoạt động tiếp xúc cử tri không chỉ dừng ở việc ghi nhận và trả lời ý kiến, mà cần trở thành cơ sở để chuyển hóa thành chính sách cụ thể, đồng thời công khai tiến độ và hiệu quả giải quyết để cử tri có thể theo dõi, giám sát và tin tưởng hơn vào hoạt động của Quốc hội”, đại biểu Nguyễn Thị Lan nhấn mạnh.

Bài viết hay? Hãy đánh giá bài viết

  • Quan tâm nhiều nhất
  • Mới nhất

15 trả lời