Du lịch Nhật Bản lao đao vì căng thẳng với Trung Quốc
Cuộc khủng hoảng ngoại giao giữa Nhật Bản và Trung Quốc trong tuần qua đang gây tác động trực tiếp và mạnh mẽ lên ngành du lịch, hàng không và giao lưu nhân dân giữa hai nền kinh tế lớn ở khu vực châu Á.
Các doanh nghiệp du lịch Nhật Bản, vốn phụ thuộc nhiều vào thị trường Trung Quốc, đang gặp nhiều khó khăn khi lượng khách hủy chuyến tăng vọt chỉ trong vài ngày qua.
Tại Tokyo, công ty lữ hành East Japan International Travel Service, vốn chuyển tổ chức các tour trao đổi văn hóa, doanh nghiệp và chính phủ, là một trong những đơn vị chịu ảnh hưởng nặng nề nhất. Tình hình trở nên tồi tệ ngay sau khi Bắc Kinh ban hành cảnh báo du lịch đối với Nhật Bản. Theo bà Yu Jinxin, phó chủ tịch công ty, họ đã mất tới 80% lượng khách dự kiến chỉ trong hai ngày 17-18/11.
Nhiều đoàn thậm chí hủy ngay trong ngày, buộc công ty phải xử lý hàng loạt yêu cầu hoàn trả và liên hệ hủy khách sạn, nhà hàng, phương tiện di chuyển đã đặt từ trước. Đây là cú sốc lớn đối với một doanh nghiệp được thành lập từ 2008 và từng vượt qua sóng gió liên quan tới tranh chấp quần đảo Senkaku (Trung Quốc gọi là Điếu Ngư) năm 2012 cũng như đại dịch COVID-19.
Không chỉ riêng công ty East Japan, toàn ngành du lịch Nhật Bản đang gặp khó từ làn sóng hủy chuyến kỷ lục. Theo tờ Bangkok Post, khoảng 491.000 vé máy bay từ Trung Quốc đến Nhật đã bị hủy kể từ cuối tuần qua, chiếm 32% tổng số đặt chỗ. Ít nhất bảy hãng hàng không lớn của Trung Quốc đã thông báo hoàn hoặc đổi vé miễn phí đến hết ngày 31/12. Một số tuyến như Thượng Hải – Tokyo và Thượng Hải – Osaka ghi nhận tới 70% vé hoàn là vé khứ hồi.
Sự sụt giảm này gây lo lắng lớn cho kinh tế Nhật Bản, khi du khách Trung Quốc vốn là trụ cột của ngành du lịch. Năm 2024, nhóm khách này đã chi 1,7 nghìn tỷ yên, chiếm 21,2% tổng chi tiêu của du khách quốc tế. Riêng 9 tháng đầu năm nay, Nhật Bản đã đón 7,48 triệu lượt khách Trung Quốc.
Cuộc khủng hoảng bắt đầu sau khi Thủ tướng Takaichi Sanae phát biểu trước Quốc hội Nhật Bản ngày 7/11. Bà cho rằng nếu Trung Quốc tấn công Đài Loan, chỉ cách đảo Yonaguni của Nhật khoảng 100 km, điều đó sẽ trở thành “tình huống đe dọa sự tồn vong của Nhật Bản”, ám chỉ Tokyo có thể phản ứng quân sự.
Phát biểu này ngay lập tức khiến Bắc Kinh phản ứng dữ dội. Trung Quốc xem Đài Loan là vấn đề nhạy cảm hàng đầu và luôn coi hòn đảo là một phần lãnh thổ không thể tách rời.
Hiện Nhật Bản đã cử lãnh đạo Vụ Châu Á - châu Đại Dương tới Bắc Kinh để tìm cách hạ nhiệt, nhưng chưa có dấu hiệu đột phá. Trong khi đó, Thủ tướng Takaichi khẳng định bà không rút lại phát biểu và lập trường của Tokyo về vấn đề Đài Loan (Trung Quốc) “không thay đổi”. Bộ Ngoại giao Nhật Bản cũng khuyến cáo công dân nước này tại Trung Quốc tăng cường các biện pháp an toàn và tránh những nơi đông người giữa lúc căng thẳng hai nước gia tăng.
Giới phân tích nhận định, nếu tình hình sớm ổn định, thiệt hại vẫn có thể kiểm soát. Nhưng nếu khủng hoảng tiếp tục lan rộng, không chỉ du lịch mà cả thương mại, đầu tư và chuỗi cung ứng giữa hai nền kinh tế lớn thứ hai và thứ ba thế giới đều có thể bị tổn thương. Theo hãng thông tấn Kyodo và NHK, Trung Quốc cùng ngày thông báo họ sẽ tạm dừng nhập khẩu hải sản của Nhật Bản.
