Các giao dịch chuyển khoản không phải nộp thuế
Tin đồn "mọi khoản tiền chuyển khoản đều bị đánh thuế" khiến không ít người dân hoang mang, tuy nhiên thực tế không phải như vậy.
Nhiều người thậm chí đã chọn giải pháp tránh né thanh toán qua ngân hàng - trái ngược hoàn toàn với định hướng số hóa, minh bạch hóa trong thanh toán mà Nhà nước đang thúc đẩy.
Chị Phạm Thùy Trang (phường Giảng Võ) là chủ hộ kinh doanh nhỏ trên nền tảng thương mại điện tử tỏ ra lúng túng trước thông tin “mọi khoản tiền chuyển khoản đều bị đánh thuế” được lan truyền gần đây trên mạng xã hội.
Chị Phạm Thùy Trang, phường Giảng Võ, chia sẻ: "Tôi là một người kinh doanh, bên cạnh đó tôi cũng có những giao dịch chuyển khoản khác với số tiền giao dịch khá lớn. Tuy nhiên khi thực hiện giao dịch tôi không có thói quen ghi nội dung tách biệt giữa việc kinh doanh và đời sống bình thường. Vì vậy có thông tin như vậy tôi đã rất hoang mang".
Không chỉ dừng lại ở trạng thái hoang mang, nhiều tiểu thương còn yêu cầu khách “trả tiền mặt” để tránh rắc rối về sau. Thậm chí, có những tiểu thương chọn hình thức đóng cửa sạp để tạm thời tránh né.
Bà Vũ Thị Hằng, phường Hàng Đào, cho biết: "Tôi cũng là một trong những người phải đóng cửa. Khi Nhà nước yêu cầu chúng tôi đóng thuế, chúng tôi sẽ chấp hành, không chống đối. Tôi thấy nhiều nhà đóng cửa nên tôi cũng đóng. Thật ra mở cửa buôn bán cũng không được nhiều, như tôi cả ngày chẳng bán được gì".
Theo các chuyên gia, đối với hộ kinh doanh hoặc doanh nghiệp, luật hiện hành đã quy định rõ 9 trường hợp phổ biến mà việc nhận tiền chuyển khoản sẽ không bị truy thu thuế, cụ thể:
1. Vay hoặc cho vay giữa người thân, bạn bè.
2. Nhận tiền để đáo hạn khoản vay tại ngân hàng.
3. Kiều hối - tiền gửi từ người thân ở nước ngoài.
4. Các giao dịch thu hộ, chi hộ.
5. Chuyển - nhận tiền hộ không thu phí.
6. Nhận tiền từ việc bán nhà, đất - đã hoàn thành nghĩa vụ thuế trước đó.
7. Tiền lương - đã được khấu trừ thuế TNCN - chuyển cho người thân.
8. Thu nhập từ nước ngoài - đã đóng thuế tại nước sở tại.
9. Lãi từ cho vay nhỏ lẻ giữa cá nhân - chưa thuộc diện chịu thuế.
Có thể thấy, việc các tiểu thương cố tình lách luật bằng cách không nhận chuyển khoản hoặc đóng sạp, không chỉ làm phát sinh thêm công đoạn khi giao dịch mà còn gây khó khăn cho quá trình kiểm soát dòng tiền, đi ngược với chủ trương khuyến khích sử dụng thanh toán điện tử của Nhà nước.
PGS.TS Lê Xuân Trường - Trưởng khoa Thuế và Hải quan, Học viện Tài chính - nhận định: "Theo tôi, đây chỉ là phản ứng nhất thời và chưa suy nghĩ kỹ. Về biện pháp quản lý, cơ quan Thuế đã nắm được nhóm hộ kinh doanh này, doanh thu một tháng khoảng bao nhiêu. Họ đã có những khảo sát để nắm bắt được tương đối. Bây giờ nếu các hộ muốn né, trước hết là sẽ trở thành diện bị kiểm soát đặc biệt của cơ quan Thuế. Và cơ quan Thuế khi đã kiểm soát thì người ta có rất nhiều biện pháp để thanh tra, kiểm tra đột xuất, khảo sát".
Tuy vậy, trên thực tế, việc xác định đâu là giao dịch thuộc diện miễn thuế, đâu là giao dịch phát sinh thu nhập chịu thuế không đơn giản, nhất là khi ngày càng nhiều khoản tiền được chuyển qua lại mỗi ngày, không ghi rõ nội dung hoặc ghi chú mơ hồ.
Điều quan trọng là cơ quan thuế cần đẩy mạnh truyền thông chính xác, giúp người dân hiểu rõ quyền lợi và nghĩa vụ của mình, thay vì khiến họ lo lắng và phòng vệ thái quá.
